Reakcje jonowe, to reakcje, które zachodzą pomiędzy jonami lub z udziałem jonów obecnych w roztworze, zwykle wodnym, przy czym nie następuje przeniesienie elektronów pomiędzy cząstkami. Reakcje jonowe mogą zachodzić również w środowisku stopionych substancji jonowych, jednak na co dzień nie mamy z takimi procesami do czynienia. Z kolei reakcje z przeniesieniem elektronów to reakcje utleniania - redukcji, którym poświęcone są dwa odrębne artykuły w tym serwisie. (Reakcje utleniania-redukcji,
Reakcje metali z kwasami (i nie tylko...))
Krótka prezentacja reakcji jonowych poszczególnych typów opisana jest we wstępie do artykułu o reakcji kompleksowania: Reakcja kompleksowania. Poniżej przedstawiam kilka ćwiczeń, które, mam nadzieję, pomocne będą do przygotowania się do sprawdzianu z działu "Reakcje jonowe w roztworach wodnych". Przykłady zadań dotyczących obliczania pH roztworów kwasów i zasad znaleźć można w artykule Odczyn roztworu. Skala pH.
Przykładowe rozwiązania zadań.
Uwagi ogólne:
- Należy znać typy reakcji jonowych, nie tylko z nazwy, ale również wiedząc, jakie są tych reakcji typowe substraty i produkty.
- Pod ręką należy mieć tabelę rozpuszczalności, która pozwala nie tylko określić rozpuszczalność soli i wodorotlenków, ale również zawiera zwykle pełne wzory jonów (tzn. z ich ładunkami / wartościowością).
- Trzeba znać podział najważniejszych kwasów i zasad ze względu na ich moc (stopień dysocjacji w roztworach o typowych stężeniach).
Rozwiązania czterech pierwszych przykładów z zadania 1 - pozostałe 8 przykładów, to reakcje kolejno takich samych typów, jak przedstawione niżej.
Rozwiązania trzech pierwszych przykładów z zadania drugiego.
Rozwiązanie pierwszego "ciągu reakcji" z zadania trzeciego.
